Nowe przepisy prawa pracy na 2025 rok – co się zmienia?
Z nadejściem nowego roku ustawodawca wprowadza zmiany w przepisach prawa pracy, które wpłyną zarówno na pracowników, jak i pracodawców. Wyższa płaca minimalna, nowe zasady dotyczące urlopu macierzyńskiego czy przepisy dotyczące odszkodowań za mobbing i dyskryminację to tylko niektóre z nich. Oto przewodnik po najważniejszych zmianach w Kodeksie pracy obowiązujących od 2025 roku.
Minimalne wynagrodzenie w 2025 roku – nowe stawki
Od stycznia 2025 roku minimalna pensja brutto wzrosła do 4666 zł (co odpowiada kwocie 3510,92 zł netto). To oznacza podwyżkę o 366 zł brutto w porównaniu do poprzedniego roku. Minimalna stawka godzinowa wynosi teraz 30,50 zł brutto, co ma szczególne znaczenie dla osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie.
Podwyższenie płacy minimalnej powoduje również wzrost kosztów zatrudnienia – pracodawcy muszą obecnie ponosić wydatki w wysokości 5621,59 zł na jednego pracownika (wzrost o 440,95 zł w porównaniu do 2024 roku). Wyższa płaca przekłada się także na wzrost:
- dodatków za pracę nocną,
- kwoty wolnej od potrąceń,
- odszkodowań, które są uzależnione od minimalnego wynagrodzenia.
Wynagrodzenie minimalne w zależności od wymiaru etatu:
- 2/3 etatu: 3110,67 zł,
- 1/2 etatu: 2333 zł,
- 1/3 etatu: 1555,33 zł,
- 1/4 etatu: 1166,50 zł.
Zmiany dotyczące zasiłku dla bezrobotnych
Od 2025 roku zmieniono sposób naliczania zasiłku dla osób bezrobotnych. Do tej pory wysokość świadczenia zależała od stażu pracy, ale teraz wszyscy uprawnieni będą otrzymywać pełną kwotę zasiłku. Przez pierwsze trzy miesiące wynosi ona 1662 zł brutto, a następnie 1305,20 zł brutto.
Dodatkowo osoby powyżej 50. roku życia, posiadające co najmniej 20 lat doświadczenia zawodowego, mogą pobierać zasiłek przez okres do 12 miesięcy. Ta sama zasada dotyczy osób z niepełnosprawnościami, utrzymujących dzieci oraz posiadających Kartę Dużej Rodziny.
Nowe przepisy dotyczące czasu pracy i dni wolnych
Od 1 lutego 2025 roku Wigilia Bożego Narodzenia (24 grudnia) została uznana za dzień wolny od pracy. W związku z tym wymiar pracy w 2025 roku został skrócony do 1992 godzin (zamiast dotychczasowych 2000 godzin).
Z kolei w grudniu wprowadzono dodatkowe niedziele handlowe, które przypadają na trzy kolejne niedziele poprzedzające Wigilię.
Układy zbiorowe pracy – nowe zasady
Nowelizacja dotycząca układów zbiorowych pracy ułatwia zawieranie porozumień między pracodawcą a reprezentacją pracowników. Regulacje wprowadzone ustawą z 20 czerwca 2024 roku precyzują zasady dotyczące zawierania, czasu trwania oraz zakresu układów zbiorowych.
Wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami
Od stycznia 2025 roku zwiększono wysokość pożyczek przeznaczonych na tworzenie miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Maksymalna kwota wynosi teraz 75 403,60 zł, z czego 25% może być przeznaczone na wydatki osobowe.
Dodatkowo wzrosły kwoty dofinansowań do wynagrodzeń z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych:
- 2760 zł – przy znacznym stopniu niepełnosprawności,
- 1550 zł – przy umiarkowanym stopniu,
- 575 zł – przy lekkim stopniu.
Nowe zasady dotyczące urlopu macierzyńskiego
W 2025 roku wprowadzono tzw. uzupełniający urlop macierzyński, który przysługuje rodzicom dzieci wymagających hospitalizacji po narodzinach. Nowe przepisy obowiązują od 19 marca 2025 roku i pozwalają rodzicom zachować więcej czasu na opiekę po powrocie dziecka do domu.
Wymiar dodatkowego urlopu:
- od 8 do 15 tygodni, w zależności od długości hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodziło się dziecko.
Mobbing i dyskryminacja – wyższe odszkodowania
Od 2025 roku pracownicy, którzy doświadczyli mobbingu lub dyskryminacji, mają prawo do odszkodowania wynoszącego co najmniej 4666 zł brutto. Przepis ten dotyczy zarówno rozwiązania umowy przez pracownika, jak i dochodzenia swoich praw na drodze sądowej.
Ochrona sygnalistów – nowe obowiązki pracodawców
W 2025 roku pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników są zobowiązani do wprowadzenia procedur umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości przez sygnalistów. Firmy, które nie dostosują się do nowych przepisów, mogą zostać ukarane grzywną.
Podsumowanie
Rok 2025 to czas dużych zmian w prawie pracy, które obejmują zarówno kwestie wynagrodzeń, jak i nowych obowiązków pracodawców. Wyższa płaca minimalna, nowe dni wolne, zmiany w zasiłkach oraz wsparcie dla rodziców i osób z niepełnosprawnościami to tylko część wprowadzonych nowelizacji. Pracodawcy i pracownicy powinni dokładnie zapoznać się z nowymi regulacjami, aby uniknąć błędów i korzystać z przysługujących im praw.